Ngô đồng trụi lá

—— Cây ngô đồng này, e khó sống nổi nữa!

Mọi người đi qua dưới cây ngô đồng trụi lá, luôn thương tiếc nói như thế.

Địa điểm sinh trưởng của cây ngô đồng này quả thật có chút kỳ quái, ngôi nhà của chúng tôi vốn chia làm hai cho hai gia đình ở, cây ngô đồng này vừa vặn ở ngay chính giữa trước nhà, không thiên không lệch, có thể nói là biển phân chia ranh giới của hai gia đình.

Trước nhà có thềm đá, tuy chỉ có một, lại có hai con đường từ trước nhà ra ngoài vườn, —— mỗi gia đình đi một bên, ngô đồng mọc giữa hai con đường, bóng mát che phủ bãi cỏ của hai gia đình, trong đêm mưa, tiếng mưa rả rích tí tách gõ trên lá cây, hai gia đình cũng chia sẻ ý thơ.

Chẳng may trong vườn quá nhiều kiến, thân cây của ngô đồng bị kiến đục khoét, dần dần không còn rắn chắc nữa, một đêm mưa giông, sét đánh gãy nửa đoạn trên của nó, chỉ còn lại một khúc thân cây cao hơn hai trượng, đứng ở đó, dong dỏng tựa như ngọc xanh.

Mùa xuân đến, trên thân cây lại nảy ra nhiều lá xanh, vây quanh ngọn cây, trông giống một cây cọ.

Ai nói cây ngô đồng này sẽ không sống nữa? Nó hiện giờ đang ra lá mới, có lẽ sẽ ra cả cành mới, không lâu sau nhất định có thể khôi phục bóng râm ngày trước.

Một cơn gió thổi qua, lá cây lại bị vặt xuống, nhặt lên xem thử, cuống lá đã bị gặm đứt hai phần ba —— lại là việc tốt bọn kiến làm, ôi! Đáng ghét!

Nhưng ngô đồng dũng cảm không hề vì thế nhụt mất chí khí của nó.

Kiến lại đến rồi, gió lại nổi rồi, lá cây to bằng bàn tay khó khăn lắm mới mọc được lại bay đi, nhưng nó không quan tâm, vẫn nảy mầm mới, nhả lá mới, bận rộn suốt cả một mùa xuân, lại bận rộn suốt cả một mùa hè.

Thu đến, cây bách già và cây cam sành vẫn xanh ủ ê, những cây khác lại đều đã tiều tụy. Cây du già gần bảy mươi tuổi giữ chắc những chiếc lá xanh xanh của nó, giống như người già muốn bảo tồn gia sản nửa đời vất vả tom góp, nhưng làm sao ngăn được gió tây như đứa con hư hỏng, ngày đêm lảm nhảm bên tai? —— Giờ đây lá của nó đã rụng gần hết, trong vườn giảm đi màu lục tốt tươi, lại cũng thêm sắc trời biêng biếc. Cây bệ lệ leo trên thân cây du cũng cả mừng, bên trên không bị che khuất, có thể uống tràn gió sương, khuôn mặt của nó say đến đỏ rực như lá phong, ngây ngất sung sướng, không để tâm cây du về già phá sản đang xào xạc buồn than trên đầu nó.

Cúc Đại Lý đông nghiêng tây ngả, vẫn chống chỏi nở hoa đỏ rực trong cỏ dại, dây khiên ngưu sớm đã khô héo, nhưng vẫn ra hoa, song nhỏ bé hơn so với trước kia, trong gió lạnh sương mát, hoa nhỏ tím nhạt hồng nõn tràn lan, càng cảm thấy yêu kiều đáng thương. Còn có mảnh đất lúc trước trồng hoa xạ hương liên lý và hoa phụng tiên, đôi lúc cũng thấy mấy đóa hoa tàn, trong gió thu, thỉnh thoảng có bướm ngọc tiền nhanh nhẹn bay đến, đậu trên hoa, cả nửa ngày không động đậy, xót xa quyến luyến, nó muốn đông cứng, nó bằng lòng đông cứng trong hương lạnh của hoa!

Lúc này, một cây ngô đồng khác trong vườn lá đã rụng hơn phân nửa, cây ngô đồng trụi lá đương nhiên càng chẳng còn gì cả, chỉ có thân cây thanh mảnh như ngọc xanh, vẫn đứng trong chiều tà thảm đạm.

—— Cây ngô đồng này, e khó sống nổi nữa!

Mọi người đi qua dưới cây ngô đồng trụi lá, luôn thương tiếc nói như thế.

Tuy nhiên, tôi biết sang năm vẫn có mùa xuân đến.

Mùa xuân sang năm vẫn có kiến và gió chứ?

(Tô Tuyết Lâm)