Vui vẻ có thể duy trì

Nếu một bạn nữ trẻ tuổi hỏi tôi, tuổi thanh xuân không thể bỏ lỡ điều gì, nhờ tôi nêu ra mười việc phải làm, tôi có lẽ sẽ liệt kê như sau:

1. Yêu ít nhất một lần, nhiều nhất hai lần. Chẳng có lần nào, không khỏi phụ tuổi xuân. Nhưng thật sự yêu không dễ, vượt quá hai lần, thì chê của giả.

2. Kết giao bạn tốt, có thể là bạn thân phòng the, cũng có thể là tri âm khác giới.

3. Học nấu ăn, nấu được vài món ngon. Quan trọng không phải là bản thân tay nghề, mà là từ trong chuyện bếp núc cảm nhận được thú vui của cuộc sống thường ngày.

4. Mỗi năm đi du lịch gần một lần, cách vài năm đi du lịch xa một lần, tăng trưởng kiến thức, mở mang tấm lòng.

5. Rèn luyện thân thể, tốt nhất có một môn thể thao mình yêu thích, có thể kiên trì lâu dài.

6. Tranh thủ nền giáo dục tốt, tinh thông tri thức hoặc kỹ năng của một chuyên ngành, nắm vững bản lĩnh giữ nhà đủ để duy trì sinh tồn. Cố gắng chọn lựa nghề nghiệp theo hứng thú của mình. Nếu không được, thì phải có tình thần yêu nghề kính nghiệp đối với công việc chức trách, đồng thời phát triển hứng thú nghiệp dư của mình.

7. Bồi dưỡng sở thích đọc sách chất lượng cao, đọc nhiều sách hay, tìm được tri kỷ trong sách của mình.

8. Yêu thích ít nhất một môn nghệ thuật, âm nhạc, khiêu vũ, hội họa đều được, có thể tự mình sáng tác và tham gia, cũng có thể chỉ là thưởng thức.

9. Tập thói quen viết nhật ký. Nó có thể giúp bạn học cách hưởng thụ cô độc, trong cô độc tâm sự với bản thân.

10. Trải qua một lần trắc trở khá lớn mà không bị đánh bại. Chỉ cần không bị đánh bại, bạn sẽ biến thành lớn mạnh hơn nhiều lần so với quá khứ. Không từng trải một lần như thế, bạn sẽ không biết mình thật ra mạnh mẽ dường nào.

Kê xong toa này, tôi lại nói đôi điều về tư tưởng chỉ đạo của tôi. Tư tưởng chỉ đạo của tôi rất đơn giản, điều thứ nhất là VUI VẺ. Tuổi thanh xuân là thời kỳ có sức sống thịnh vượng nhất trong đời người, vui vẻ là chuyện đương nhiên. Tôi chúa ghét cái kiểu thuyết giáo “Trai tráng không cố gắng, về già uổng bi thương”, “Chịu được khổ trong khổ, mới là người hơn người”, dường như toàn bộ giá trị của tuổi thanh xuân đều nằm ở việc khổ sở phấn đấu vì thành công của tương lai. Trong tất cả mô thức nhân sinh, vì tương lai mà hy sinh hiện tại là mô thức tồi tệ nhất, nó đem hạnh phúc vĩnh viễn đẩy lùi lại phía sau, trên thực tế là đã thủ tiêu hạnh phúc. Con người chỉ có một thời thanh xuân, phải hưởng thụ cuộc sống, cũng chỉ có thể là vào thời thanh xuân. Có một số hưởng thụ, qua khỏi thời thanh xuân cố nhiên vẫn có thể có, nhưng tư vị là khác nhau. Chẳng hạn, con người đến tuổi trung niên hoặc về già vẫn có thể yêu đương, nhưng chung quy đã giảm đi cảm giác tươi mới và kích thích. Tương tự là du lịch, với sự hiếu kỳ, nhạy cảm và sức lực dồi dào của tuổi trẻ, có thể đạt được thu hoạch mà tuổi già không dễ có. Theo tôi thấy, “Trai trẻ không hưởng lạc, về già uổng ngao ngán” chí ít cũng thành lập được. Nếu một người lúc tuổi trẻ không vì cuộc sống ép buộc mà chỉ biết kham khổ, từ chối hưởng thụ, đến khi tuổi già sức yếu, dù trở thành người hơn người, lại mất đi năng lực hưởng thụ, thế thì chẳng có ý nghĩa gì. Nhất là phái nữ, tôi thật lòng hy vọng chị em có một thời thanh xuân vui vẻ, nếu không thế giới này cũng sẽ không vui vẻ.

Tuy nhiên, vui vẻ không phải là đơn nhất, ngắn ngủi, hoàn toàn phụ thuộc điều kiện bên ngoài, mà phải là phong phú, lâu dài, có thể nhờ vào bản thân tạo ra, nếu không kết quả vẫn là không vui vẻ. Do đó, điều thứ hai trong tư tưởng chỉ đạo của tôi là VUI VẺ CÓ THỂ DUY TRÌ. Đây là mô phỏng cụm từ “phát triển có thể duy trì”, dùng ở đây vừa thích hợp. Tuổi thanh xuân rốt cuộc sẽ mất đi, nếu chỉ tranh thủ vui chơi, không mảy may toan tính cho sau này, lại thật sự sẽ “về già uổng bi thương”. Lo toan cho mai sau, một mặt là suy nghĩ thực tế, chẳng hạn phải có bản lĩnh thực sự, phải có thân thể khỏe mạnh, vân vân. Một mặt khác, quan trọng hơn, là phải khiến bản thân vui vẻ không những là vui vẻ, mà còn có khả năng sinh trưởng, có thể sinh ra càng nhiều niềm vui mới. Đa số những việc tôi liệt kê đều thuộc loại này, trên thực tế chúng là một số niềm vui mang tính chất tinh thần. Tuổi thanh xuân là thời kỳ tâm trí hoạt bát nhất, cũng là thời kỳ tâm trí hướng tới định hình. Vào thời kỳ này, một người nếu có thể thông qua đọc sách, suy nghĩ, nghệ thuật, sáng tác… lĩnh hội đầy đủ vui sướng của tâm linh, hình thành một thế giới nội tâm phong phú, anh ta đã có được trên người một suối nguồn vui vẻ mãi không khô cạn. Suối nguồn này sẽ tưới mát cả đời người, khiến anh ta dù trong gian nan khốn khổ vẫn hưởng thụ vui vẻ cao cấp nhất của loài người. Theo tôi thấy, đây là thành tựu to lớn nhất mà một người có thể đạt được trong tuổi thanh xuân. Đương nhiên, phái nữ cũng giống như thế. Nếu tôi không nhìn nhận như thế, tôi chính là kỳ thị nữ giới. Nếu chị em nào không nhìn nhận như thế, sẽ không khỏi quá tự ti vậy.

(Chu Quốc Bình)